Chủ Nhật, 27 tháng 10, 2013

Đạo cách làm lý và lý trí. Y đức.

Và những điều lệ này kiểm soát hành vi của bác sĩ trong việc điều trị bệnh nhân

Y đức, đạo lý và lý trí

Ngành y ở Việt Nam vẫn còn những điểm chưa sáng. Còn “khách hàng” của GPTM không phải là bệnh nhân mà là những người thông thường và khỏe mạnh. Và có thể nói là mang màu sắc… cải lương. Tôi nghĩ các bạn ấy nên bình tĩnh nhìn vào sự việc để phân tích. Có thể chính giới báo chí đang vi phạm chính đạo đức nghề báo (như về tận làng quê của anh thầy thuốc và khẩn hoang thông báo mẹ anh ấy).

Nhất là báo chí chạy theo những cái tít giật gân và gây cấn. Trân trọng cảm ơn độc giả. V. Giải phẫu thẩm mĩ và y khoa khác nhau.

Những ai chỉ vì một trường hợp cá biệt mà chỉ trích cả ngành y thì chỉ họ chỉ biểu thị sự thấp kém của họ mà thôi.

Xin nói thêm rằng hai chữ "cải lương" ở đây chỉ để nói tình trạng "thương vay khóc mướn" chứ chẳng phải nói xách mé. Và nếu sợ lao lí thì phải xem thiết chế đã làm gì để người ta sợ đến như thế. Từ ngộ nhận này. Chứ không phải phẫu thuật chỉnh hình (constructive surgery) vốn là lĩnh vực của y học. Theo truyền thống và y đức. Không phải ý kiến của tòa soạn. Nhằm giúp độc giả hiểu rõ hơn về hàng ngũ y thầy thuốc và những vấn đề nóng bỏng của ngành y.

Thì một việc làm phi đạo lí của anh thầy thuốc kia chưa đủ lí do để các bác sĩ cảm thấy nao núng. Trên xe điện khi thấy người già yếu mình nhường ghế; trên đường phố khi thấy đám tang người ta cúi đầu; khi thấy người ta mắc nạn mình phải ra tay cứu. Thay vì than thở một cách cải lương. Thầy thuốc không thích/không được quảng cáo.

Các bài viết là ý kiến riêng của tác giả. Phản ứng cảm tính theo báo chí là dễ bị mất định hướng lí trí. Báo chí Úc cũng có dịp gây rầm rĩ. Hành động của anh thầy thuốc đó vượt ra ngoài phạm vi y đức (medical ethics). Ngành y tế Việt Nam luôn thay đáp ứng kịp thời nhu cầu coi sóc sức khỏe của dân chúng.

Đây là diễn đàn mở. Những phản ứng của một số người trong ngành y có vẻ quá cảm tính.

Sỉ vả ngành y thái quá. Đọc qua những bàn bạc và phản ứng của giới báo chí cũng như một số người trong y giới. Ngược lại với GPTM. Khi các quan chức và báo chí nói đến y đức của vị bác sĩ phi tang tử thi khách hàng theo tôi là có phần lệch hướng.

Y đức. Đạo lý và lý trí" của độc giả Nguyến Văn Tuấn. Phản ứng của một số người trong y tế và báo chí làm lu mờ lằn ranh giữa phẫu thuật thẩm mĩ và y khoa. Tôi thấy anh bác sĩ ấy là một nạn nhân đáng thương hơn là đáng ghét. Vả chăng. Ngành y có thiên chức cứu người. Ít nhất là trên mặt đối tượng phục vụ và đích. Báo Sức khỏe & Đời sống xin gửi tới độc giả bài viết "Y đức.

Có người tự vấn tại sao ngành y bội bạc thế?! Theo tôi. Có thể xem GPTM như là một doanh nghiệp làm đẹp và bán cái đẹp. Giải phẫu thẩm mĩ lăng xê dịch vụ làm đẹp cũng có tức thị một hình thức truyền bá những hình ảnh quyến rũ. Một ca giải phẫu ghép tạng tại BV Việt - Đức. Và sau này bị truy bắt về Úc. Nên có người đổ chán ngán và thất vọng.

Có nghĩa vụ. GPTM không thuộc ngành y. Những chuẩn mực này giống như đạo đức doanh nghiệp. Là những chuẩn đạo lí được hình thành từ những tương tác với từng lớp theo thời gian. Vì những dị biệt rất cơ bản giữa GPTM và y khoa. Sự việc xảy ra và hành động của anh ấy cũng chịu sự chi phối của cái môi trường xã hội mà anh tương tác. Tuy nhiên. Và những con cừu này không đại diện cho một quần thể.

Tôi nghĩ có một sự ngộ nhận về kĩ nghệ làm đẹp và y học. Tôi e rằng những người nhân danh ngành nghề "cao quí" của mình để cảm thấy xúc phạm đang mang trên vai con chip quá nặng. Mà thuộc vào phạm trù đạo lí làm người (morality). Tôi không rõ ở Việt Nam người ta có những chuẩn đạo đức hành nghề (codes of conduct) cho ngành giải phẫu thẩm mĩ.

Nhưng ở nước ngoài thì ngành GPTM có chuẩn đạo đức riêng cho người trong ngành. Ở Úc. Những người trong giới báo chí đang lớn tiếng phê phán về y đức chưa chắc họ hiểu y đức là gì.

Tình thương. Thở than chẳng giải quyết được điều gì. Chứ chẳng thể vì một cá nhân chủ nghĩa mà gán cho cả ngành. Và học vấn và tình đồng nghiệp.

Đạo lí làm người cho phép chúng ta phân biệt được cái đúng. Dù muốn hay không. Cũng như giữa y đức và đạo lí. Cần lưu ý rằng trong khi ngành GPTM được phép lăng xê.

Ông trốn về Mĩ. Theo tôi thấy. Bên cạnh những điểm sáng. Nhưng ngành y đâu có ảnh hưởng gì.

Cái sai. GPTM chỉ có đích làm đẹp trên người không phải là bệnh nhân.

Có vài phản ứng méo mó. Đó cũng là một phản ứng theo tôi là có màu sắc cải lương. Rất khác với y đức. Báo Sức khỏe & Đời sống bắt đầu triển khai Diễn đàn "Y đức - Đạo lý". Kể cả những vấn đề liên quan đến y đức. Có phải vì anh ấy sợ vướng vòng lao lí. Cho dù nếu ai đó xem GPTM là ngành y. Còn y khoa thì không. Xin mở ngoặc ở đây tôi chỉ nói phẫu thuật thẩm mĩ (cosmetic surgery).

Ở Argentina có thầy thuốc kia nghe nói "giết" cả vài trăm bệnh nhân. Không nên quá quan tâm đến báo chí. Thầy thuốc là "thầy" (bác sĩ) chứ không phải thợ. Và trong nhiều trường hợp. Nguyễn Văn Tuấn. Rất nhiều người lầm tưởng rằng phẫu thuật thẩm mĩ (GPTM) là y khoa.

Đạo lý và lý trí Vụ bác sĩ thẩm mĩ phi tang thi thể nạn nhân lại dấy lên một làn sóng phê phán ngành y. Thực ra. Ai làm sai thì người đó chịu bổn phận. Thành thật và tôn kính. Và mối liên can giữa bác sĩ và bệnh nhân. Nên những tiêu phê duyệt đức phổ quát dành cho bác sĩ rất khó ứng dụng cho GPTM. Ngành y có những điều lệ y đức. Và “hướng dẫn” cách hành xử. Và bác sĩ không có lí do gì thấy “hổ hang” khi có người bên ngành GPTM làm sai.

Giới thầy thuốc quan niệm rằng quảng cáo dịch vụ y khoa là tự hạ mình ngang hàng với thợ. Mở đầu diễn đàn "Y đức - Đạo lý". Chả hạn như ở Úc Hội phẫu thuật thẩm mĩ đề ra những chuẩn mực đạo đức như xuất sắc trong phẫu thuật.

Y đức chỉ là một thành tố trong hệ thống đạo lí. Thật ra. Hành động của anh bác sĩ đó phải được xét trong cái khung đạo đức ngành của anh ấy.

Có thể trong cơn hoảng loạn anh ta đánh mất đạo lí và hành xử phi chuẩn. Nhưng không có thầy thuốc Úc nào cảm thấy trinh nữ hay thấy ngành y bội bạc cả. Có nhẽ vì đọc trên báo thấy người ta phê bình. Chỉ trích. Và đạo lí mới là điều đáng quan tâm trong trường hợp của người thầy thuốc đang thống khổ với hành động điên rồ của mình.

LTS: Mang trên mình bổn phận cao cả nhưng cũng khôn xiết nặng nề. Tòa soạn khuyến khích bạn đọc chia sẻ ý kiến cá nhân chủ nghĩa để có cái nhìn đa chiều về một nghề cao quý nhưng cũng lắm gieo neo. Do đó. Cái lí do sâu xa Có lẽ còn thú nhận và có thể cho chúng ta nhiều thông tin hơn là nhắm vào cá nhân anh thầy thuốc đang rất thống khổ.

Chữa bệnh. Đó là một điều đáng tiếc. Nuôi dưỡng những kì vọng về cái đẹp một cách thiếu thực tế (và bỏ qua những rủi ro). Có một thầy thuốc gốc Ấn Độ từng gây ra cái chết cho hàng chục bệnh nhân. Đối tượng của y học là những người mắc bệnh.

Ngành nghề nào cũng có những con “cừu đen” (và “cừu trắng”).

Ngành GPTM có điều lệ đạo đức riêng vì đối tượng của GPTM khác với ngành y.

V. Và phòng bệnh. Có nhẽ việc làm hữu dụng hơn chỉ trích và phê phán là nên tìm hiểu vì sao anh ấy là hành xử “hơn cả từng lớp đen”. Vì sự đánh đồng một vấn đề thuộc phạm trù của đạo lí thành vấn đề y đức. Không có lí do gì phải tự ti hay phản ứng buồn rầu như thế cả.