Thứ Bảy, 27 tháng 7, 2013

Mô hình nhà trường - hí viện đào tạo biên kịch giỏi

Thạc sĩ Lê Nguyên Đạt,Trưởng khoa Kịch hát dân tộc, Trường Đại học sân khấu - Điện ảnh TPHCM:kết hợp giữa lý thuyết và thực hành

Hiện nay, đào tạo chính quy về nghệ thuật biên kịch sàn diễn là Trường Đại học sân khấu - Điện ảnh Hà Nội nhưng mỗi năm chỉ khoảng 20 người được chọn vào Khoa Biên kịch của trường (và không phải năm nào cũng tuyển sinh được do không có thí sinh). Riêng Trường Đại học sàn diễn - Điện ảnh TPHCM hiện không còn tuyển sinh chuyên ngành này nữa. Rõ ràng bản thân vấn đề đào tạo biên kịch sàn diễn cũng đang gặp phải những khó khăn, thách thức rất lớn. Việc đào tạo nghệ thuật biên kịch chưa có những sáng tạo lôi cuốn được sự quan hoài của học viên. Bên cạnh đó, chương trình học lại được thiết kế từ thế hệ trước, đến bữa nay liệu có còn ăn nhập? Tôi nghĩ, đã đến lúc chúng ta phải tính đến những hình thức đào tạo sinh động, phối hợp giữa lý thuyết và thực hành, giữa lý luận và thực tiễn. Nên chăng ứng dụng mô hình nhà trường - hí trường, đó là sự phối hợp gắn bó chặt đẹp giữa các đơn vị đào tạo và các đơn vị nghệ thuật biểu diễn để học viên theo học nghệ thuật biên kịch sân khấu có thời cơ so sánh vận dụng lý thuyết với thực hành, có nhịp thử sức sáng tạo trong lĩnh vực nghệ thuật biên kịch sàn diễn.

270 gram - vở diễn được đánh giá tốt về biên kịch, đạo diễn trên sân khấu hí viện Kịch sàn diễn nhỏ 5B Võ Văn Tần.

Nhà văn - nhà biên kịch - đạo diễn Nguyễn Thu Phương: Đào tạo biên kịch cần đa dạng và trọng tâm

Việc đào tạo nghệ thuật biên kịch cần phân chia chương trình giảng dạy thành hệ thống hợp lý, nâng cao dần từng bước. Trang bị cho sinh viên những kiến thức, lề luật cơ bản và chuyên biệt đối với việc sáng tác nói chung và viết kịch bản nói riêng. Bắt đầu từ cách tư duy để có ý tưởng sáng tác, xây dựng hệ thống nhân vật, tạo cảnh huống, kịch tính, xung đột, cách đẩy xung đột lên cao trào và cách giải quyết vấn đề. Đào tạo chuyên môn cho những thể loại kịch bản khác nhau, từ tiểu phẩm, kịch ngắn, kịch dài, hài kịch đến thảm kịch, kịch tâm lý, kịch cảnh huống… với cả hai lĩnh vực sân khấu và điện ảnh. Những tri thức về chức năng, nhiệm vụ của người làm thuê tác biên kịch sân khấu và phim ảnh; tìm hiểu công việc của biên tập và đạo diễn; biên tập trong quá trình sinh sản; bản thẩm định kịch bản sân khấu, điện ảnh, truyền hình; khâu duyệt tác phẩm để cho phép lưu hành, trình diễn hay phát sóng…

Đạo diễn - nhà biên kịch Bùi Quốc Bảo: Kịch bản luôn là nền móng quan trọng

Kịch bản luôn là nền móng quan yếu để cho ra đời tác phẩm sân khấu có sức lay động cảm xúc và giá trị nghệ thuật cao. Tuy nhiên tiếng nói kịch bản là tiếng nói văn học mang tính sân khấu. Bởi thế, khi có sự can thiệp quá nhiều của đạo diễn vào kịch bản có thể làm mất đi ngôn ngữ văn học, làm nhạt phai rất nhiều những giá trị thẩm mỹ. Bởi vậy, tôi đề xuất Trường Đại học sân khấu – Điện ảnh TPHCM nên tổ chức những buổi hội thảo, diễn đàn định kỳ cho đạo diễn và biên kịch gặp gỡ, đàm đạo về tri thức cũng như kinh nghiệm, yêu cầu công việc. Bên cạnh đó, những đạo diễn nhiều kinh nghiệm nên có những buổi gặp gỡ, chỉ dẫn tri thức về công tác dàn dựng với các nhà biên kịch và trái lại. Như vậy, cả đạo diễn và biên kịch sẽ hiểu hơn về công việc của nhau, hỗ trợ sáng tạo nghệ thuật lẫn nhau, tránh giẫm chân nhau khiến cho tác phẩm sàn diễn không đạt chất lượng như mong muốn.

NSƯT - đạo diễn Trần Minh Ngọc: giờ, có một thực tiễn là người viết kịch bản chưa hiểu về sân khấu; còn người làm sàn diễn thì lại chưa hiểu về viết kịch bản. Vì vậy mới có tình trạng kịch bản sàn diễn được viết chưa có kết cấu, bố cục rõ ràng. Nếu muốn viết kịch bản sàn diễn thì người viết phải có vốn nghề, vốn sống, biết 10 chỉ nên viết 1.

Nhà văn Chu Lai: Tôi nghĩ, việc viết kịch bản chẳng thể nào dạy được mà chỉ có thể truyền lửa cho nhau, tạo kịch bản qua các trại sáng tác.

ĐỖ HẠNH(ghi)